Өзінің тарихи даму жолында, елді біріктіруге ұлттық идея маңызды рөл атқарады. Халыққа біртұтас идея, алға өрлейтін бағыт керек. Мысалы ХІХ ғ. басында Алаш идеясы өзекті еді. Алаш – көптеген түркі халықтарының, соның ішінде қазақтардың аңыздық ататаегі. Қазақ мемлекетін құру идеясының негізіне айналған атау. Бұл термин, қазақ сөзінің баламасын білдіреді. Жалпы, алаш идеясы белгілі қағидалар бойынша қалыптасты. Ол қағидада ;

- Жер қазақ халқына тиісті мұра. Жерді жекеменшікке беру немесе сату туралы сөз қозғалуы мүмкін емес;

- Жердің үсті мен астындағы байлық, қазақ халқына қызмет етіуі тиіс;

- Қазақстан шикізат өндірісінен жергілікті дайын өнім өндіретін, өнеркісіпке өтуі керек;

- Мемлекетте қазақ тілі, мәдениеті, діні, салт – дәстүрі үстем болуға тиісті;

- Мемлекет ғылымға, басқа мемлекет жетістігіне негізделуі керек:

  Идеяның бас төрағасы – Әлихан Бөкейхан. Осы негізді ала отырып, Алаш автономиясы құрылды. Негізгі мақсаты - тәуелсіз мемлекет болу.

Бұл идеяның қазіргі таңғы жалғасы бар. Ол – Мәңгілік Ел ұлттық идеясы.

Әр ұлттың өз таңдауы, жоспары бар. 

Рахманқұл Ерасыл